Οι παραρρίνιοι κόλποι αποτελούν αεροφόρες κοιλότητες γύρω από την κυρίως ρινική κοιλότητα και χωρίζονται σε 4 ζεύγη( ιγμόρεια ή γναθιαία άντρα, ηθμοειδείς κυψέλες, μετωπιαίοι κόλποι, σφηνοειδείς κόλποι)
Ως ρινοκολπίτιδα ορίζεται η φλεγμονή της μύτης και των παραρρίνιων κόλπων , κατά την οποία συνύπαρχουν τουλάχιστον 2 από τα εξής:
– Αίσθημα ρινικής αποφράξης ή συμφόρησης και καταρροής
– Προσωπαλγία
– Υποσμία ή ανοσμία
– Ενδοσκοπικά ή απεικονιστικά ευρήματα ρινοκολπίτιδας
Ως οξεία ρινοκολπίτιδα ορίζεται η νόσος όταν τα συμπτώματα της διαρκούν ως 12 εβδομάδες. Όταν η διάρκεια υπερβαίνει τις 12 εβδομάδες ορίζεται ως χρόνια ρινοκολπίτιδα.
Προδιαθεσικοί παράγοντες της νόσου είναι οι λοιμώξεις του ανώτερου αναπνευστικού, ανατομικές ανωμαλίες (σκολίωση ρινικού διαφράγματος , φυσσαλιδώδης μέση κόγχη)που εμποδίζουν τη φυσιολογική παροχέτευση των παραρρίνιων κόλπων, οδοντιατρικές λοιμώξεις, η αλλεργική και η μη αλλεργική ρινίτιδα, η γαστροοισοφαγική παλινδρομική νόσος, νόσοι που προκαλούν ανοσοκαταστολή καθώς και νόσοι που επηρεάζουν τη φυσιολογική κινητικότητα των κροσσών του ρινικού επιθηλίου( κυστική ίνωση , πρωτοπαθές σύνδρομο δυσκινησίας κροσσών).
Η πλειονότητα των ρινοκολπίτιδων είναι ιογενούς προέλευσης με τους ιούς που ενοχοποιούνται συχνότερα να είναι οι ρινοϊοί, οι αδενοϊοί, οι ιοί της ινφλουέντζας και παραϊνφλουέντζας. Σπανιότερα το αίτιο της ρινοκολπίτιδας είναι μικροβιακό με συχνότερα μικρόβια το S.pneumoniae, M. catarrhalis, H. influenzae και αναερόβια.
Η διάγνωση της νόσου είναι κλινική με ακρογωνιαίο λίθο στη διάγνωση την ενδοσκόπηση της ρινός με εύκαμπτο ή άκαμπτο ενδοσκόπιο. Συνεπικουρικά μπορεί να χρησιμοποιηθεί ανά περιπτώσεις και η απεικόνιση με αξονική τομογραφία και πολύ σπάνια με μαγνητική , ενώ πλέον δεν έχει θέση η απεικόνιση των παραρρινίων με απλή ακτινογραφία. Εργαστηριακές εξετάσεις δεν χρειάζονται στην καθ’ ημέρα πράξη και χρησιμοποιούνται σε λίγες περιπτώσεις.
Η θεραπεία στις ιογενείς λοιμώξεις είναι συμπτωματική με ρινοπλύσεις , χρήση αποσυμφορητικών ενώ σε βακτηριακή συμμετοχή δίδεται αντιβιοτική αγωγή για 2 εβδομάδες